کم‌آبی و کمتریل

در ابتدای قسمت ۲۴۴ پادکست هفتگی فکت‌نامه چند موضوع مرتبط با بحران آب را مرور کردیم؛ از جمله ادعای شبکه‌های اجتماعی درباره دانشمند ایرانی که مشکل بی‌آبی دنیا را حل کرده، حرف‌های نادرست کارشناس شبکه افق صداوسیما و ادعای زیر آب رفتن استانبول. ادعاهای شاخ‌دار مربوط به تئوری توطئه کمتریل در روزهای اخیر بارها تکرار شده که در این قسمت به آن نیز پرداخته‌ایم. سه ادعا در مورد جایگاه اقتصادی ایران، تعداد یارانه‌بگیران و وضعیت قیمت نان در دولت ابراهیم رئیسی، سوژه‌های اقتصادی این قسمت هستند. ادعاها درباره درمان افسردگی، شست‌وشوی موی سر با پودر لباسشویی و دو ادعای مرتبط با بارداری و قرص‌های ضدبارداری، سوژه‌های حوزه سلامت این اپیزودند. در پایان سه فکت‌چک کوتاه را مرور کردیم؛ نقل‌قولی از پدر روح‌الله عجمیان، فرش‌های اهدایی منتسب به خانواده انصاری (مالک بانک آینده) و دختر نوجوانی که گفته می‌شود در سال ۲۰۰۹ صدها هزار بیت‌کوین داشت.   00:01:00 مقدمه 00:05:16 ادعای نادرست درباره نجات دنیا از خشکسالی به دست یک دانشمند ایرانی 00:11:58 خشکسالی امسال به دلیل تعمد وزارت نیرو برای بارور نکردن ابرها نیست 00:17:14 ادعای نادرست درباره زیر آب رفتن و محو شدن استانبول 00:19:01 کِمتریل یک تئوری توطئه قدیمی است 00:23:49 سقوط جایگاه اقتصادی ایران در منطقه در دو دهه اخیر 00:25:17 جمعیت یارانه‌بگیران در سال ۱۴۰۴ حدود ۷۵ میلیون نفر است نه ۸۱ میلیون 00:26:29 ادعای نادرست درباره ثابت‌ماندن قیمت نان در دولت ابراهیم رئیسی 00:28:19 ادعای نادرست درباره درمان افسردگی با «شناخت خود» به جای استفاده از دارو 00:32:49 شست‌وشوی سر با «تاید» مو را پرپشت نمی‌کند 00:36:26 ادعای نادرست درباره بارداری پس از ۳۵ سالگی 00:39:41 قرص‌های ال‌دی باعث مسمومیت نمی‌شود 00:42:27 ادعای شاخ‌دار منتسب به پدر روح‌الله عجمیان درباره قبر فرزندش 00:43:46 سیستانی دستور جمع‌آوری فرش‌های انصاری از حرم امام حسین را نداد 00:45:20 ویدیوی ساختگی از نوجوانی که در سال ۲۰۰۹ نهصد هزار بیت‌کوین داشت 00:47:20 کامنت‌ها   پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و عضو تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و نادر صمدی تهیه‌کننده پادکست است. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید. فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم: جدول موضوعات پیشنهادی برای تمرین فکت‌چکینگ فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه لینک سابستک فکت‌نامه ادعای نادرست درباره نجات دنیا از خشکسالی به دست یک دانشمند ایرانی خشکسالی امسال به دلیل تعمد وزارت نیرو برای بارور نکردن ابرها نیست ادعای نادرست درباره زیر آب رفتن و محو شدن استانبول کِمتریل یک تئوری توطئه قدیمی است ادعای شاخ‌دار عضو شورای شهر کرمان درباره کمتریل‌پاشی سقوط جایگاه اقتصادی ایران در منطقه در دو دهه اخیر جمعیت یارانه‌بگیران در سال ۱۴۰۴ حدود ۷۵ میلیون نفر است نه ۸۱ میلیون ادعای نادرست درباره ثابت‌ماندن قیمت نان در دولت ابراهیم رئیسی ادعای نادرست درباره درمان افسردگی با «شناخت خود» به جای استفاده از دارو شست‌وشوی سر با «تاید» مو را پرپشت نمی‌کند ادعای نادرست درباره بارداری پس از ۳۵ سالگی قرص‌های ال‌دی باعث مسمومیت نمی‌شود ادعای شاخ‌دار منتسب به پدر روح‌الله عجمیان درباره قبر فرزندش سیستانی دستور جمع‌آوری فرش‌های انصاری از حرم امام حسین را نداد ویدیوی ساختگی از نوجوانی که در سال ۲۰۰۹ نهصد هزار بیت‌کوین داشت قسمت ۱۰۶ پادکست فکت‌نامه با عنوان «تئوری توطئه کمتریل» مقاله فکت‌نامه درباره تئوری توطئه کِمتریل کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس